Herkese merhabalar. Bu haftadan başlayan bir diyabet serisi yazmaya karar verdim. Umarım bilgilendirici olur sizin için.
Diyabet, metabolik rahatsızlıklardan olan ve yaşam kalitesini, sağlıklı yaşamı etkileyen bir hastalıktır. Glukoz, beyin ve diğer organlar için enerji kaynağıdır. Yalnız hücrelerin bu glukozu kullanabilmesi için insülin hormonuna ihtiyacı vardır. Vücutta yeterli derecede insülin bulunmazsa, glukozun enerji olarak kullanımı da mümkün olmaz. Çünkü kandaki glukozu hücrelere insülin götürür.
Yokluğunda kanda glukoz birikir. İşte bu olayın gerçekleşmesi, diyabet yani kandaki şekerin yüksek olması olarak isimlendirilir.
Tip 2 diyabetliler için hazırlanmış iyi bir beslenme planı, kan şekerini normal düzeylerde tutmaları için önemlidir. Her kişi farklı olduğu için diyabetli bireylerin diyetleri de yaşam şekillerine göre farklılık gerektirir.
Diyabetliler için bir tek diyet örneği yoktur. Beslenme planı hazırlanırken en önemli nokta, aksi bir durum yoksa diyabetli kişinin vücut ağırlığını korumaya yönelik olmalıdır.
· Protein, karbonhidrat ve yağlar, gereksinmeleri karşılayacak düzeylerde tüketilmeli.
· En az beş öğün beslenmeli.
· Alkol tüketimi sınırlandırılmalı.
Beslenme planı yeterli ve dengeli olacak şekilde hazırlandığında, kan şekeri normal seviyelerde kalır.
Temel besin öğelerinden bahsedecek olursak da;
Karbonhidratlar: Lif oranı yüksek, rafine olmamış, kepekli ekmek, kepekli pirinç, makarna ve kuru baklagiller gibi kompleks karbonhidratlar tercih edilmeli.
Şeker: Meyveden gelen şeker, saf şekere göre kan şekerini daha az yükseltir. Bu nedenle yanında proteinli bir besinle meyve tüketilmesi ara öğünlerde tercih edilmeli. Meyvelerin soyulmadan yenmesi, lif açısından iyi olur ve kan şekerinin hızlı yükselmesini engeller.
Proteinler: Kaliteli protein kaynağı olan yumurta, günlük beslenmede mutlaka yer almalı.
Doymuş yağ yerine doymamış yağlar olarak nitelendirilen sıvı yağ tüketimini artırmak uygundur. Sebze yemeklerine koyacağınız yağ miktarını, bir kilo sebzeye iki çorba kaşığı sıvı yağ olacak şekilde ayarlamalısınız.
Lif: Süpürge görevindeki posa, vücut tarafından emilmediği için kompleks karbonhidratlar olarak beslenmede yer almalı. Meyve-sebze ve kuru baklagiller posa açısından zengindir. Ayrıca karbonhidrat emilimini yavaşlatarak kan şekerinin hızla yükselmesini engeller.
OBEZİTEYLE İLİŞKİSİ
Şişmanlık durumunda ise pankreasta yapılan insülin hormonunun etkisi azalmakta ve direnç olmaktadır. Bu dirence karşılık vermeye çalışan pankreas, zaman içinde yorulur ve insülin yapımında çeşitli bozukluklar ortaya çıkmaya başlar. Vücut ağırlığında artış oluştukça diyabet olma riski de artar. Bu nedenle obez bireylerde vücut ağırlığının kontrolü sağlanmalıdır. Böylece diyabet ve diğer kronik hastalıklardan korunmada da önlem alınmış olunur.
