Çameli ilçesi Akpınar Mahallesinde yaşayan 70 yaşındaki Ramazan Kaval, işlettiği kahvehanesinde odun ateşiyle çay demleme geleneğini yaşatmaya çalışıyor. 30 yaşında babasından mesleiği devralan 3 çocuk babası Kaval, ömrünün bir kısmını kahvehanesine ayırdı. Burada diğer kahvehanelerden farklı olmak isteyen Kaval, atalarından kalma gelenek ile yüzyıllardır odun ateşinde çay demlemeye devam ediyor. Müşterileri tarafından yoğun ilgiyle karşılaşan Kaval, mahallesinde bulunan kahvehanede 40 senedir odunla çay demlemeyi sürdürüyor. Çay ocağı işletmesini ise 5 kuşaktır devam edildiğini, dedesinden kalan demleme yöntemini hiç bozmadığını dile getiren Kaval, 5 nesildir çaycılık yapan aile geleneğinin 1800 yıllara dayandığını anlattı. Atalarının bir aşağı mevkiinde ağaçların altında babasından ve dedesinden dinlediği kadarı ile yolda geçenlere çay ikram ederek ticaret hayatına atıldığını söyledi.
Lezzetiyle ismini duyurduğunu ve çayını içmek isteyen diğer mahalle sakinlerinin ise kilometrece yol gelerek ince belli bardaktan çayı yudumladığını ifade eden Kaval, kendisine vatandaşların “Komutan” diye hitap etmesinin nedenini de açıkladı. Dedesinin ve babasının Osmanlı döneminde yoldan geçen eşkıyalara çay verdiğini ve soyguna uğrayarak elindeki mallarını kaptırdığını, köye zarar vereceğini anlayınca da eşkıyaları püskürttüğünü ve atalarının komutan lakabının ise nesilden nesile geçtiğini dile getirdi. Doğal kaynak suyunu kullandığını dile getiren Kaval, uzun süreli yandığı için başta meşe ve çam odununu tercih ettiğini, çayın demlenme sürecinde ağır ateşte kaynayan su sayesinde çayın özünün çıktığını, böylece demin taze kaldığını ifade etti. Ortaya çıkan lezzetin tiryakilik oluşturduğunu dile getirdi. Hatta köyde çam ve ardıç kokulu suyun bile böbrek taşlarına iyi geldiği iddia edildiğini belirtti.
Atalarından kalma meşe ve çam odununu kullanıyorlar
Bölgeye dağ yürüyüşüne ve ziyarete gelenler başta olmak üzere yöre halkı, leziz çayı keyifle içiyor. Sabah 08.00'de işletmesini açtığını, çay suyunu koyup temizlik yaptıktan sonra çayı demlediğini ifade eden Kaval, kahvehanede 8 masanın bulunduğunu, yeşilliğin içinde 450 rakımdaki Dalaman İlçesine yakın konumdaki mahalleye yürüyüş için gelenler, dinlenmeye gelenler ise çayın tadına doyamadığını anlattı.
“Ateşimiz hiç sönmedi”
Kurtuluş savaşı ve Balkan savaşlarında vatan savunması için dağlara çıktığı dönemde bile çayın ateşinin sönmediğini ve ev kadınlarının 8 sene boyunca çay kazanın altındaki ateşi söndürmediklerini söyledi. Mahalle sakinlerine göre açıp kapattıklarını belirten Ramazan Kaval, “40 yıldan beri kahvede bu çayı demliyorum. 5 nesilden beri devamlı odun çayı demleme geleneğimiz devam ediyor. Yakında oğluma devredeceğim. Torunlarım da bu işe özeniyor ve inşallah kıyamet kopasıya kadar devam edeceğiz. Vatandaşlarımız köylü olduğu için sabah saat 10.00’da açıyoruz ve kahvehaneyi akşam saat 20.00’te kapatıyoruz. Yaz Döneminde ise gurbetçiler geldiğinde gece saat 03.00’e kadar açık oluyoruz” dedi.
1 bardak çay 2 lira 50 kuruş
Kazançlarından da bahseden Kaval, “Borcumuzu kurtarıyor. Evimize bir ekmek götürüyoruz. Yağlandırıp ballandıracak durumumuz yoktur. Günde 500-700 satıyoruz. Yaz döneminde ise bu rakamın 1500, hafta sonları ise 2 bin çay sattığını, odunun tonunu alıyoruz 1500 liraya, bir bardak çayı ise 2 Lira 50 kuruşa veriyoruz. Özellikle kahvaltı yapmaya gelen bir çok insanla karşılaşıyorum. Simidini, böreğini zeytini ve kahvaltı tabağını getirip demlik demlik çay içiyorlar. Zaman zaman yabancı bir araç yaklaşıp ‘Geçen yıl içtiğimiz çayın aynısı olacak ise çay içeceğiz’ diye duranlar oluyor. Biz alıştığımız için yadırgamıyoruz 2.5 TL’den sattığını bizim fiyatımız hiç değişmiyor” diye konuştu.
Odun ateşinde çay ayrı bir lezzet
Kahvehanenin müdavimlerinden Mustafa Öztürk, “Bu çayın tadı bambaşka. Yakın çevremizde odun ateşinde çay yapan başka bir kahvehane bulunmuyor. Daha önce de pek çok misafirimi buraya çay içmeye getirmiştim. Herkes burada içtiği çayı unutmuyor. Çayın lezzetini tatmak burada daha keyifli. Ellerine sağlık diyoruz” ifadelerini kullandı.
