Kurban ibadeti, İslamiyet’te manevi yönü kuvvetli ibadetlerin başında gelmektedir. Dinimizce belirtilen kuralları karşılayan hayvanların yılın belirli bir döneminde Allah rızası için kesilmesine kurban ibadeti denilmektedir. Kurban Bayramı günleri geldiğinde kurban kesiminin gerçekleşmesinin ardından büyük sofralar kurulur, aileler bir araya gelir ve paylaşma duygusu yaşanır. Bunun yanı sıra kurban ibadetini kendisi yerine getiremeyen kişiler kurban bağışı yöntemini tercih edebilirler. Dünyanın her yerinden kurban bağışı alan Misder aracılığıyla sizlerde kurban ibadetinizi yerine getirebilirsiniz.
Manevi boyutu tüm Müslümanlık aleminde oldukça büyük olan kurban ibadeti yerine getirilmesi gereken dikkat edilmesi gereken hususlar vardır. Bunlar dini kuralların yanı sıra çocuklara kurban kesmenin nasıl anlatılması gerektiğidir. Hem küçük hem de büyük yaşta çocuklarda, hayvan keserek ibadet edilmesi, gelecek yıllarda travma oluşturmaması adına uygun bir dille anlatılması gerekmektedir. Anlatım stili büyük yaş ve küçük yaş çocuklar için farklılık gösterebilir. Farklı yaş gruplarına uygun anlatım dilinin nasıl olması gerektiğini yazımızdan öğrenebilirsiniz.
Yaşa Göre Kurban İbadeti Anlatımı
Kurban ibadeti, çocukların yaşına uygun bir dille anlatıldığında, onların dini ve kültürel değerleri sağlıklı şekilde öğrenmesine katkı sağlamaktadır. Küçük çocuklara (3-6 yaş), kurbanın paylaşma ve yardımlaşma anlamı taşıdığı, ihtiyaç sahiplerine yardım etmek için yapılan bir ibadet olduğu basit ve neşeli bir dille anlatılmalıdır. Kan ve kesim gibi detaylara girmeden, bayramın sevgi ve dayanışma yönü vurgulanmalıdır.
İlkokul çağındaki çocuklara (5-12 yaş), Hz. İbrahim ve Hz. İsmail’in kıssası gibi hikâyeler anlatılarak kurbanın dini yönü açıklanabilir. Ancak yine de şiddet içeren detaylardan kaçınılmalıdır.
Ergenlik dönemindeki çocuklar (13 yaş ve üzeri) için kurbanın dini, tarihi ve toplumsal boyutları daha ayrıntılı olarak ele alınabilir. Onların sorularını cesaretlendirerek, ibadetin manevi yönüne odaklanan bir anlatım benimsenmelidir.
Küçük Yaşta Çocuklar için Kurban
5-12 yaş grubunda yer alan çocuklar dini ifadeleri anlamak konusunda güçlük çekebilirler. Özellikle de kurban ibadeti, doğru ifadelerle anlatılması gereken önemli bir konudur. Küçük yaşta çocuklara kurban ibadetini anlatırken, onların duygu dünyasına uygun, sevgi ve merhamet temelli bir yaklaşım benimsemek önemlidir. Bu yaş grubundaki çocuklar soyut kavramları tam olarak anlayamadığı için, anlatımda korkutucu veya travmatik detaylardan kaçınılarak, kurban ibadetini anlamaları sağlanmalıdır.
Öncelikle, kurbanın yardımlaşma ve paylaşma ile ilgili bir ibadet olduğu vurgulanmalı ve “Kurban Bayramı, ihtiyacı olan insanlara yardım etmek için yapılan güzel bir bayramdır” gibi ifadeler kullanılabilir. Bu sayede küçük yaşta çocukların anlaması kolaylaştırılabilir. Örneğin; çocukların anlayabileceği masallar veya hikayeler anlatılabilir ve “bayram, herkesin mutlu olması için paylaşmanın önemli olduğu özel bir gündür” şeklinde basit bir dille açıklama yapılabilir.
Kurban ibadetinin anlatılmasının ardında kesim sürecine de dikkat edilmelidir. Çocukların kesim sürecine dair korkutucu sahneler izlemesin izin verilmemelidir. Özellikle de kan, bıçak, hayvanın bağırma sesleri gibi olumsuz sonuçlar doğuracak anlara şahit olmamaları gerekmektedir. Bunun yerine çocuklara bayramda yapılacak güzel etkinlikler, akraba ziyaretleri ve hediyeleşme gibi geleneklerden bahsedilerek bayramın neşeli yönü öne çıkarılmalıdır. Bu şekilde, çocukların kurban ibadetini olumlu ve anlamlı bir kavram olarak benimsemeleri sağlanabilir.
Büyük Yaşta Çocuklar için Kurban
Büyük yaştaki çocuklara (13 yaş ve üzeri) kurban ibadetini anlatırken, onların sorgulayıcı ve mantık odaklı düşünme süreçleri göz önünde bulundurulmalıdır. Bu yaş grubundaki çocuklar, ibadetlerin neden yapıldığına dair sorular sorabilir. Bu nedenle, kurbanın tarihi, dini ve toplumsal yönü üzerinde durularak açıklamalar yapılmalıdır.
Öncelikle, Hz. İbrahim ve Hz. İsmail’in kıssası anlatılarak, kurbanın bir teslimiyet ve şükür ibadeti olduğu vurgulanabilir. “Hz. İbrahim, Allah’a olan sevgisini ve bağlılığını göstermek için bir sınava tabi tutuldu. Ancak Allah, insana merhamet ederek bu sınavı bir kurban ile tamamlamasını istedi” gibi ifadelerle anlatım sadeleştirilebilir.
Kurban, sadece bir kesim ibadeti olmadığı, paylaşma, yardımlaşma ve dayanışma anlamı içeren bir ibadet olup, çocuklara bu durum örnekler verilerek anlatılmalıdır. “Kurban Bayramı’nda, sadece ailemiz için değil, ihtiyacı olan insanlar için de paylaşımda bulunuruz” gibi ifadelerle, ibadetin sosyal boyutu ön plana çıkarılmalıdır.
Ayrıca, çocukların hassasiyetlerini göz önünde bulundurarak kesim süreciyle ilgili korkutucu detaylardan kaçınılmalı ve sürecin sağlık kurallarına uygun şekilde gerçekleştiğinden söz edilmelidir. Böylece, çocuklar kurban ibadetini daha bilinçli ve olumlu bir bakış açısıyla değerlendirebilirler.
